مدیرعامل شرکت بازار گستر بر خط:
ارتقای توزیع انواع میوه از ۳۵۰ تن به ۵۰۰ تن
روز دوشنبه، مراسم افتتاحیهی استارتآپ زنجیرهی تامین محصولات کشاورزی با هدف اشتغالزایی و محرومیتزدایی برگزار شد.
این مراسم ما را بر آن داشت تا گفتگویی با محمدرضا باقرزاده_ مدیرعامل شرکت بازار گستر بر خط داشته باشیم. آنچه میخوانید چکیدهای از این گفتگو است.
پیرامون فعالیت استارتآپ خود کمی توضیح دهید.
پنج ماهی میشود که استارتآپ سبزه بازار را شروع کردیم. فعالیت این استارتآپ، از غروب تا صبح روز بعد انجام می گیرد. در مرحله اول بهطور میانگین ۳۵۰ تن انواع میوه را در سراسر تهران بزرگ توزیع می کنیم. قرار است این مقدار را در مرحله دوم، به ۵۰۰ تن انواع میوه ارتقا دهیم.
موردی که بسیار اهمیت دارد، میوههایی است که تازگی خود را از دست دادهاند و ضایعات محسوب میشوند. سازمان مدیریت پسماند و شهرداری اذعان دارند؛ ۶۰ درصد از زبالهها محصولات کشاورزی است. پیرامون این مهم، میخواهیم توسط ناوگانی که مسئولیت جمعآوری این ضایعات را بر عهده دارد، میوههایی که از حالت خوراکی خارج شدهاند ولی همچنان قابل استفاده هستند را بهصورت میوه خشک و یا چای کیسهای، فناوری کنیم. در این زمینه به صادرات نیز میاندیشیم و اینکه قرار است این مهم را در سراسر کشور انجام و اجرایی کنیم.
مورد بعد، روستابازار است که محصولاتشان را از ساعت ۴ تا ۱۲ تحویل میدهند و در مقابل خدماتی همانند جای خواب دریافت میکنند. این فعالیت به دلیل خرید از خود تولیدکننده است.
آیا میوههایی که تازگی خود را از دست دادهاند و جزو ضایعات محسوب میشوند، مشکلی ندارند؟
این میوهها فقط تازه نیستند نه اینکه بهطور کامل از بین رفته باشند.
در گذشته، میوه فروشها، میوههایی را که تازگی خود را از دست داده بودند را در جوی آب یا سطل زباله میریختند. عدهای آن میوهها را برداشته و استفاده می کردند.
ما این فناوری را ایجاد کردیم. البته در بسیاری از کشورها هم، چنین استارتآپی انجام می شود البته به صورتی دیگر. جالب اینجاست که میوه خشک از میوه تازه گرانتر است.
در این راستا، دو کار مهم صورت میگیرد. نخست؛ فناوری که انجام میدهیم و دوم میوههایی را که از تولیدکننده میگیریم.
اشتغالزایی که در روند این استارتآپ صورت میگیرد را توضیح دهید؟
شبانهروز ۷۰ نفر کار می کنند. میخواهیم این تعداد را به ۳۰۰ نفر برسانیم. البته با هلدینگ یثربی قرارداد داریم و کشتی ۵۰ هزار تنی در راه است تا بستهبندی آنها را نیز خودمان بر عهده بگیریم. با کمک اتحادیه مرکزی، محصولاتی که در ایران تولید می شود بهخصوص حبوبات در کشور بستهبندی شود و بهصورت فلهای توزیع نشود.
آیا از سوی معاونت فناوری حمایت شدهاید؟
مشکل موجود، ساختمانی است که اکنون در آن مستقر هستیم. ساختمان فوق، متعلق به سازمان تعاون مرکزی روستایی است. استفاده از آن به اتحادیه واگذار شده است. البته اتحادیه کم لطفی میکند و به همین دلیل مشکلاتی بوجود آماده است.
اهل تعامل هستیم و میخواهیم کمک کنیم. اگر دستگاه هایی مانند وزراتخانه و ساختمان مرکزی بتوانند کمک کنند، بسیار عالی است.
در این زنجیره های تامین، معمولا تولیدکننده و مصرفکننده از وجود واسطهها شکایت دارند چرا که باعث افزایش قیمت شدهاند.
تولیدکنندهها وقتی به محصولات فصلی میرسند، فروشنده کافی ندارند و محصولات انبار میشود و از بین میرود.
شما تا چه حد ظرفیت دارید که این مشکلات ایجاد نشود؟
شش هزار متر مربع سالن بتنی داریم که اگر با سازمان به توافق برسیم آنجا را به سردخانه زیر صفر تبدیل میکنیم. البته برای بسیاری از افراد این غیرقابل قبول است ولی ما از این راه درآمدزایی میکنیم. مثلا سالانه یک میلیون تن سیبزمینی از بین میرود و روسیه سالانه ۱۵ برابر تولید ما مصرف سیب زمینی دارد.
میتوانیم تصور کنیم این یک میلیون تن، به صورت نیمه آماده تولید شود. زمینه صادرات آن را در کشور داریم، اینگونه دور ریزی نیز از بین میرود. شاید بهنظر شما، گفتن این کار راحت باشد اما اجرایی کردن آن بسیار سخت باشد. اعنقاد دارم عملی کردن این موضوع بسیار راحت است فقط باید محکم این قضیه دنبال شود.
به سازمان گفتم؛ پارسال ۱۵ کانتینر کیوی به عمان صادر کردم، کدام سازمان یا اتحادیه توانسته یک کانتینر صادر کند. اگر سازمانها و اتحادیهها حمایت کنند و مشکل تراشی بوجود نیاید این ۱۳ کانتینر را من به ۱۱۳ کانتینر تبدیل میکنم. تاکنون ۴۰۰ تن بیشتر نتوانستیم صادر کنیم. این مکان ۴۰ هزار تن ظرفیت دارد. میتوانیم بخشی از محصولات را که مازاد هستند دپو کنیم.
یکی از بزرگترین مشکلاتی که تولیدکنندگان بهخصوص در تولید میوه دارند، افرادی هستند که به صورت گلخانهای تولید می کنند، به همین دلیل نمیتوانند میوه ها را نگه دارند.
روستاییان تولید کننده، وقتی محصولاتشان را به میوه و ترهبار تهران میآورند، به هر قیمتی باید بفروشند اما در اینجا ما قیمت را از قبل اعلام کردهایم و از قبل محصولات روستاییان را خریدیم و آنها نگران فروش محصولاتشان نخواهند بود. از آنها قدردانی میکنیم و جای خواب به آنها میدهیم اما در میوه ترهبار اینگونه نیست و در حقشان اجحاف می شود.
از زمان تولید تا رسیدن بهدست مصرف کننده، سه تا چهار واسطه وجود دارد و همین امر باعث افزایش قیمت میشود. حداکثر سود ما از این خرید ۵ درصد است. برای شب سال جدید، سعی داریم ۳۰ درصد پایینتر از قیمت میوه و ترهبار قیمتگذاری کنیم.
اتحادیه معمولا هر ماه لیستی ارائه میکند که ما محصولات خود را زیر آن قیمت به فروش میرسانیم.
شبکه عرضه تان کجاست؟
سرتاسر استان تهران را پوشش می دهیم. ما ناوگانی شامل نیسان و وانت داریم که تا ۱۲ شب محصولات را تحویل می گیرند و همان زمان بستهبندی انجام میشود. از ساعت دو تا سه بامداد بارگیری شروع میشود. وسایل نقلیه برای هر منطقه مشخص است. با هایپراستار، دیجی کالا، اسنپفود و بیشتر هایپرها و سوپرمارکتها قرارداد داریم.
در نظر داریم محصولات را با حجم های کمتر تولید کنیم. مثلا هندوانه که ۸ تا ۱۰ کیلو است را کوچکتر و با حجم کمتر ولی قابل استفادهتر تولید کنیم و بهسوی مصرف بهینه برویم.
یک ایده و تفکری هم داریم که با کشاورزان به صورت قراردادی کار کنیم. مثلا پولهای محصولاتشان را که هنوز برداشت نشده است را بهصورت پلهای پرداخت کنیم.
این مهم باید به صورت قرارداد انجام شود تا بدانیم از چه کشاورزی چه محصولی خریداری می شود. معمولا کشاورزان هنگام شروع کاشت، شرایط اقتصادی خوبی ندارند و منتظر برداشت محصول می مانند. هدف ما از این کار این است که آنها با مشکل مواجه نشوند.