سویه امیکرون سارس کووید ۲ (انگلیسی: SARS-CoV-۲ Omicron variant)، که با نام lineage B.۱.۱.۵۲۹ نیز شناخته می‌شود، یک سویه از کروناویروس سندرم حاد تنفسی ۲ است که باعث بیماری کووید ۱۹ می‌شود. ۹ نوامبر ۲۰۲۱ اولین مورد شناخته شده امیکرون در بوتسوانا شناسایی شد. در ۲۶ نوامبر ۲۰۲۱، سازمان جهانی بهداشت امیکرون را به عنوان سویه نگران‌کننده معرفی کرد و نام آن را از روی حرف یونانی امیکرون گذاشت. امیکرون جهش‌های زیادی داشته و یکی از تغییریافته‌ترین موارد جهش ویروس کروناست.

زنگ خطر امیکرون به صدا درآمد

دکتر پیام طبرسی در گفت‌وگو درباره وضعیت کرونا در کشور، گفت: اکنون روند کلی بیماری در مرگ‌ومیر و بستری رو به کاهش است؛ ولی با توجه به سویه امیکرون این خطر وجود دارد که تا حدود ۳ هفته آینده افزایشی در موارد داشته باشیم. این روند در دنیا اتفاق افتاده است و برای ما هم دور از انتظار نیست. ما از کل دنیا مستثنی نیستیم،‌ یک افزایشی در موارد خواهیم داشت اما چیزی که مهم است این است که این افزایش تبدیل به پیک و یا معضل بهداشتی نشود.

او با تاکید بر این که ارائه اطلاعات تکمیلی پیرامون مسائلی مانند پیش‌بینی وقوع پیک ششم کرونا تنها باید از سوی سخنگوی ستاد ملی مدیریت کرونا مطرح شود، بیان کرد: در همین زمینه برای بازگشت محدودیت‌ها، بازگشایی حضوری مدارس و دانشگاه‌ها و... خود ستاد ملی باید توصیه‌هایی انجام دهد و رسما اعلام کند.

طبرسی درباره روند واکسیناسیون کرونا در کشور، اظهار کرد: حدود ۶۰ میلیون نفر دز یک و ۵۳ میلیون نفر دز دوم را تزریق کردند. متاسفانه  حدود ۷ میلیون نفر هیچ نوع واکسنی تزریق نکرده‌اند که چون این گروه هیچ ایمنی ندارند، ممکن است به سویه دلتا هم مبتلا شوند و شاید یکی از علل طولانی شدن گردش دلتا در کشور همین افراد واکسن نزده باشند. اکنون هم خطر امیکرون و هم خطر دلتا وجود دارد و کسانی که واکسینه نشده‌اند خطر اصلی برای حمله هر دو سویه کرونا هستند.

وی درباره احتمال تصمیم‌گیری کمیته علمی کشوری مقابله با کرونا برای تزریق دز چهارم واکسن، بیان کرد: هنوز اظهار نظر در این زمینه زود است چون فعلا حدود ۱۲ میلیون نفر دز سوم واکسن را تزریق کرده‌اند از طرفی باید اطلاعات در این زمینه تکمیل شود تا درصورت نیاز اقدامات بعدی صورت گیرد.

او درباره وضعیت مراجعات بیمارستانی کرونا نیز گفت: مراجعات سرپایی به بیمارستان مسیح دانشوری که بیمارستان مرجع است نسبت به دو تا سه هفته قبل حدود ۱۰ درصد افزایش یافته است؛ اما بستری و مرگ و میر زیاد نشده است.

وی با اشاره به اینکه عمده افرادی که به سویه امیکرون مبتلا می‌شوند، علائم خفیف‌تری دارند، اظهار کرد: اما نمی‌توان دچار ساده انگاری شد زیرا در بسیاری از کشورهای دیگر با گذر زمان شرایط فرق کرده است، مثلا در آمریکا شیوع سویه امیکرون سبب افزایش ۴۰ درصدی مرگ و میر و افزایش ۳۳ درصدی موارد بستری شده است و این بیانگر این است که باید با احتیاط به این سویه و بیماری‌زایی آن بنگریم. همین بیماری خفیف ممکن است در افرادی که دارای بیماری زمینه‌ای هستند تبدیل به یک بیماری شدید شود.

او با بیان اینکه افتراق موارد کرونای امیکرون و آنفلوآنزا تنها با انجام تست مقدور است، ادامه داد: از روی علائم نمی‌توان تعیین کرد شخص به کرونای امیکرون یا آنفلوآنزا مبتلا شده است. توصیه ما این است که کسانی که سرماخوردگی خفیف دارند خود را ۴ تا ۵ روز قرنطینه کنند و ۲۴ ساعت پس از قطع شدن تب اگر علائم بهبود یافت از قرنطینه خارج شوند. کسانی که علائم‌شان ادامه‌دار است و یا کسانی که با یک فرد مبتلا در ارتباط بودند باید حتما تست بدهند.

امیکرون چگونه از سیستم ایمنی میزبان فرار می‌کند؟

سیستم ایمنی بدن ما، به‌وسیلۀ سلول‌ها و پروتئین‌های مختلفی، از ما در برابر عوامل بیماری‌زا محافظت می‌کند. یکی از این موارد پادتن‌ها یا آنتی‌بادی‌ها هستند. این مولکول‌ها مانند یک گیرنده به مولکول‌های سطحی عوامل بیگانه متصل می‌شوند و انهدام آن‌ها را توسط سیستم ایمنی تسهیل می‌بخشند.

در کرونا امیکرون، توسط جهش‌هایی که ایجاد شده است، تغییراتی در مولکول‌های سطحی آن رخ داده است که باعث شده برای سیستم ایمنی قابل شناسایی نباشند؛ حتی در افرادی که قبلاً واکسن زده‌اند یا به سویه‌های دیگر کرونا مبتلا شده‌اند.

ابتلا به امیکرون چقدر احتمال بستری شدن را افزایش را می‌دهد؟

کاملاً نمی‌توان به این سؤال پاسخ داد؛ زیرا، ویژگی‌ها و رفتار سویه امیکرون هنوز کاملاً شناخته نشده است. بااین‌حال، شواهد اولیه دلایلی برای خوش‌بینی ارائه می‌دهد. به نظر تعداد موارد امیکرون در این مرحله به اندازۀ موارد مشابه آلفا یا انواع دیگر نیست.

امیکرون چگونه شناسایی شد؟

آنجلیک کوتزیه درباره نحوه شناسایی سویه اومیکرون می‌گوید که به خوبی به یاد می‌آورد که در روز ۱۸ نوامبر بیماری به او مراجعه کرد که مشکل اصلی خود را «خستگی شدید» طی دو روز گذشته، «بدن درد» و «سردرد» عنوان می‌کرد.

وی می‌گوید: «علائمی که مطرح می‌شدند بسیار مشابه یک عفونت ویروسی عادی بودند. از آنجایی که طی ۸ تا ۱۰ هفته قبل از آن شاهد بیماری کووید ۱۹ نبودیم تصمیم گرفتیم که از بیمار تست بگیریم.»

آنجلیک کوتزیه می‌افزاید که در همان روز تعداد بیشتری از بیماران با علائم مشابه به او مراجعه کردند و وی دریافت که «عامل دیگری در کار است.»

این پزشک پس از آن هر روز بین دو تا سه بیمار مبتلا به سویه اومیکرون را معاینه کرده است. او می‌گوید: «در موج سوم بیماران زیادی معاینه کرده بودم که مبتلا به سویه دلتا بودند و این [رویداد] با چشم‌انداز بالینی موجود همخوانی نداشت.»

آنجلیک کوتزیه در همین راستا مقامات پزشکی کشورش را در جریان احتمال شیوع گونه جدیدی از ویروس کرونا و مشاهدات بالینی‌اش گذاشت.

او می‌گوید: «اکثر بیماران علائم بسیار بسیار خفیفی داشتند و هیچ کدام از آنها تاکنون بستری نشده‌اند. ما توانستیم به حال این بیماران در خانه رسیدگی کنیم.»

منبع: ایسنا