محرم 1401 فرا رسید. محرم 1401 نیز با عزاداری ها و مرثیه گویی های خودش دوباره آمد. ایام سوگواری سید و سالار شهیدان در ماه محرم اتفاق افتاده است. در ایام ماه محرم اعمالی توصیه شده است که انجامش ثواب دارد. اعمال شب ششم محرم را در این مطلب بخوانید.

از اعمال روز ششم محرم شیخ طوسى فرموده اند که: “مستحب است روزه دهه اول محرم و لکن روز عاشورا امساک نماید از طعام تا بعد از عصر آن وقت به قدر کمى تربت تناول نماید.”

شبث بن ربعی کوفی، یکى از دعوت شندگان از طرف امام حسین علیه‌السلام بود که ابن زیاد به نزد خود خواست. در ابتدا او خودش را به بیماری زد ولى شب نزد وی رفت و جایزه گرفت و با چهار هزار نفر به کربلا رهسپار شد و روز پنجم محرم سال ۶۱ هجری قمری به کربلا رسیدند. از جمله اعمال این شب شامل: 

خواندن زیارت عاشورا

دعای روز جمعه

زیارت امام عصر علیه السّلام در روز جمعه

وقایع روز ششم محرم

۱. در این روز عبیداللّه‌ بن زیاد نامه‌ ای برای عمر بن سعد فرستاد که: من از نظر نیروی نظامی اعم از سواره و پیاده تو را تجهیز کرده ‌ام. توجه داشته باش که هر روز و هر شب گزارش کار تو را برای من می‌فرستند.

۲. در این روز "حبیب بن مظاهر اسدی" به امام حسین علیه ‌السلام عرض کرد: یابن رسول اللّه‌! در این نزدیکی طائفه‌ ای از بنی اسد سکونت دارند که اگر اجازه دهی من به نزد آنها بروم و آنها را به سوی شما دعوت نمایم.

امام علیه ‌السلام اجازه دادند و حبیب بن مظاهر شبانگاه بیرون آمد و نزد آنها رفت و به آنان گفت: بهترین ارمغان را برایتان آورده‌ ام، شما را به یاری پسر رسول خدا دعوت می‌کنم.

او یارانی دارد که هر یک از آنها بهتر از هزار مرد جنگی است و هرگز او را تنها نخواهند گذاشت و به دشمن تسلیم نخواهند نمود.

عمر بن سعد او را با لشکری انبوه محاصره کرده است، چون شما قوم و عشیره من هستید، شما را به این راه خیر دعوت می‌نمایم.

در این هنگام مردی از بنی‌ اسد که او را "عبداللّه‌ بن بشیر" می ‌نامیدند برخاست و گفت: من اولین کسی هستم که این دعوت را اجابت می‌کنم و سپس رجزی حماسی خواند:

قَدْ عَلِمَ الْقَومُ اِذ تَواکلوُا وَاَحْجَمَ الْفُرْسانُ تَثاقَلُوا

اَنِّی شجاعٌ بَطَلٌ مُقاتِلٌ کَاَنَّنِی لَیثُ عَرِینٍ باسِلٌ

"حقیقتا این گروه آگاهند ـ در هنگامی که آماده پیکار شوند و هنگامی که سواران از سنگینی و شدت امر بهراسند، ـ که من [رزمنده‌ای] شجاع، دلاور و جنگاورم، گویا همانند شیر بیشه‌ ام."

سپس مردان قبیله که تعدادشان به ۹۰ نفر می‌ رسید برخاستند و برای یاری امام حسین علیه‌ السلام حرکت کردند.

در این میان مردی مخفیانه عمر بن سعد را آگاه کرد و او مردی بنام "ازْرَق" را با ۴۰۰ سوار به سویشان فرستاد.

آنان در میان راه با یکدیگر درگیر شدند، در حالی که فاصله چندانی با امام حسین علیه ‌السلام نداشتند.

هنگامی که یاران بنی‌ اسد دانستند تاب مقاومت ندارند، در تاریکی شب پراکنده شدند و به قبیله خود بازگشتند و شبانه از محل خود کوچ کردند که مبادا عمر بن سعد بر آنان بتازد.

حبیب بن مظاهر به خدمت امام علیه ‌السلام آمد و جریان را بازگو کرد. امام علیه‌ السلام فرمودند: "لاحَوْلَ وَلا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّه‌ِ"

در بغداد سید اجل شریف و عنصر لطیف محمد بن الحسین معروف به سید رضى ذوالحسبین نقیب علویه و شریف اشراف بغداد و این سید بزرگوار برادر سید مرتضى است که وفاتش در روز ۲۵ ربیع الاول ذکر مى شود و آن جناب به عظمت شان و علو همت و فصاحت زبان ، معروف است .

وفاتش قبل از سید مرتضى واقع شد و فخر الملک وزیر بهاء الدوله بن عضد الدوله دیلمى و جمیع اعیان و اشراف و قضات بغداد بجنازه او حاضر شدند.

سید مرتضى نتوانست از کثرت جزع و غصه ، جنازه برادر را مشاهده کند، لاجرم در تشییع و دفن او حاضر نشد بلکه در حرم مطهر جدش حضرت موسى کاظم (ع) رفت و فخر الملک بر جنازه سید رضى نماز خواند.

در خانه خود، سید سعید را دفن کردند و آخر روز بود که فخر الملک به حرم رفت و سید مرتضى را از حرم به خانه آورد و بعد از چندى جسد شریف سید رضى را به کربلا حمل کردند و در نزد قبر والدش در جوار امام حسین علیه السلام دفن نمودند.

سید رضى را تصنیفات رائقه است از جمله : مجازات قرآن ، مجازات النبویه و کتاب معانى القرآن و از مجهوعات آنجناب کتاب نهج البلاغه است و اشعار بسیار گفته و جماعتى از فضلاء آن اشعار را جمع کردند و تدوین نموده اند و فضلا را باشعار او عنایتى تمام است و او را اشعر قریش گفته اند.

شهادت حضرت قاسم (ع)

تواریخ معتبر این قضیه را نقل کرده ‌اند که در شب عاشورا امام علیه السلام اصحاب خودش را در خیمه‌ ای‌«عند قرب الماء» جمع کرد.

معلوم می‌ شود خیمه ‌ای بوده است که آن را به مشک های آب اختصاص داده بودند و از همان روزهای اول آب ها را در آن خیمه جمع می‌کردند.

امام اصحاب خودش را در آن خیمه یا نزدیک آن خیمه جمع کرد.

آن خطابه بسیار معروف شب عاشورا را در آنجا امام القاء کرد، که حالا آزادید(آخرین اتمام حجت‌ به آنها).

امام نمی‌خواهد کسی رودربایستی داشته باشد،کسی خودش را مجبور ببیند، حتی کسی خیال کند به حکم بیعت لازم است ‌بماند، خیر، همه‌ تان را آزاد کردم.

همه یارانم،همه خاندانم، حتی برادرانم، فرزندانم، برادر زادگانم، اینها هم جز به شخص من به کسی کاری ندارند، امشب شب تاریکی است، اگر می‌خواهید،از این تاریکی استفاده کنید بروید و آنها هم قطعا به شما کاری ندارند.

اول از آنها تجلیل می‌کند: منتهای رضایت را از شما دارم، اصحابی از اصحاب ‌خودم بهتر سراغ ندارم ، اهل بیتی از اهل بیت‌ خودم بهتر سراغ ندارم.

در عین حال این مطالب را هم حضرت به آنها می‌فرماید. همه ‌شان به طور دسته جمعی می‌گویند: مگر چنین چیزی ممکن است؟! جواب پیغمبر را چه بدهیم؟ وفا کجا رفت؟ انسانیت کجا رفت؟ محبت و عاطفه کجا رفت؟ آن سخنان پر شوری که آنجا گفتند ،که واقعا انسان را به هیجان می‌ آورد.

یکی می‌گوید مگر یک جان هم ارزش این حرفها را دارد که کسی بخواهد فدای مثل تویی کند؟! ای کاش هفتاد بار زنده می‌شدم و هفتاد بار خودم را فدای تو می‌کردم.

آن یکی می‌گوید هزار بار. یکی می‌گوید: ای کاش امکان داشت‌ بروم و جانم را فدای تو کنم ، بعد این بدنم را آتش بزنند ، خاکستر کنند،خاکسترش را به باد بدهند ، باز دو مرتبه مرا زنده کنند ، باز هم و باز هم.

اول کسی که به سخن در آمد برادرش ابوالفضل بود و بعد همه بنی هاشم ، همین که اینها این سخنان را گفتند، آنوقت امام مطلب را عوض کرد، از حقایق فردا قضایایی گفت ، فرمود: پس بدانی که قضایای فردا چگونه است.

آنوقت ‌به آنها خبر کشته شدن را داد. درست مثل یک مژده بزرگ تلقی کردند.آنوقت همین نوجوانی که ما اینقدر به او ظلم می‌کنیم ، آرزوی او را دامادی می‌دانیم، تاریخ می‌گوید خودش گفته آرزوی من چیست.

یک بچه سیزده ساله معلوم است در جمع مردان شرکت نمی ‌کند، پشت ‌سر مردان می‌ نشیند. مثل اینکه پشت‌ سر نشسته بود و مرتب سر می‌کشید که دیگران چه می‌گویند؟

وقتی که امام فرمود همه شما کشته می‌ شوید،این طفل با خودش فکر کرد که آیا شامل من هم خواهد شد یا نه؟ با خود گفت آخر من بچه‌ ام، شاید مقصود آقا این است که بزرگان کشته می‌شوند، من هنوز صغیرم.

یک وقت رو کرد به آقا و عرض کرد:«و انا فی من یقتل؟»آیا من جزء کشته شدگان هستم یا نیستم؟ حالا ببینید آرزویش چیست؟ آقا جوابش را نداد، فرمود: اول من از تو یک سؤال می‌کنم جواب مرا بده ، بعد من جواب تو را می‌دهم.

شاید (من این طور فکر می‌کنم ) آقا مخصوصا این سؤال را کرد و این جواب را شنید، خواست این سؤال و جواب پیش بیاید که مردم آینده فکر نکنند این نوجوان ندانسته و نفهمیده خودش را به کشتن داد،دیگر مردم آینده نگویند این نوجوان در آرزوی دامادی بود،دیگر برایش حجله درست نکنند،جنایت نکنند.

آقا فرمود که اول من سؤال می‌کنم. عرض کرد: بفرمایید.فرمود:«کیف الموت عندک‌»؟

پسرکم، فرزند برادرم، اول بگو مردن،کشته شدن در ذائقه تو چه طعمی دارد؟ فورا گفت:«احلی من العسل‌»از عسل شیرین‌تر است، من در رکاب تو کشته بشوم، جانم را فدای تو کنم؟

اگر از ذائقه می‌پرسی(چون حضرت از ذائقه پرسید) از عسل در این ذائقه شیرین‌ تر است، یعنی برای من آرزویی شیرین‌ تر از این آرزو وجود ندارد.

فرمود: بله فرزند برادرم، پس جوابت را بدهم ،کشته می‌شوی‌«بعد ان تبلؤ ببلاء عظیم‌»اما جان دادن تو با دیگران خیلی متفاوت است، یک گرفتاری بسیار شدیدی پیدا می‌کنی.

این آقا زاده اصلا باک ندارد. روز عاشوراست. حالا پس از آنکه با چه اصراری به میدان می‌رود ، بچه است، زرهی که متناسب با اندام او باشد وجود ندارد،خود مناسب با اندام او وجود ندارد ، اسلحه و چکمه مناسب با اندام او وجود ندارد.

لهذا نوشته ‌اند همین طور رفت، عمامه ‌ای به سر گذاشته بود«کانه فلقة قمر»همین قدر نوشته‌ اند به قدری این بچه زیبا بود ، مثل یک پاره ماه. این جمله ‌ای است که دشمن در باره او گفته است.

سپس در میدان جنگ وقتی که بر زمین افتاد فریاد زد عموجان ! عموجان!

حضرت خودشان را رساندند به بالین قاسم، ولی در وقتی که گرد و غبار زیاد بود و کسی نمی‌فهمید قضیه از چه قرار است.

وقتی که این گرد و غبارها نشست، یک وقت دیدند که آقا به بالین قاسم نشسته است، سر قاسم را به دامن گرفته است.

این جمله را از آقا شنیدند که فرمود:«یعز علی عمک ان تدعوه فلا یجیبک او یجیبک فلا ینفعک‌»یعنی برادر زاده! خیلی بر عموی تو سخت است که تو بخوانی، نتواند تو را اجابت کند ، یا اجابت کند و بیاید اما نتواند برای تو کاری انجام بدهد.

در همین حال بود که یک وقت فریادی از این نوجوان بلند شد و جان به جان آفرین تسلیم کرد.

منبع: اقتصاد آنلاین