از مهم‌ترین مبانی تولید، بحث صادرات است و به عبارتی مدار نجات اقتصاد ایران منوط به رشد صادرات است. چه‌بسا تولیدی که صادرات محور نباشد نتیجه‌ای هم نخواهد داشت.

در دنیای امروز صادرات، نیروی محرکه توسعه اقتصادی است و همه کشورهایی که به قدرت‌های بزرگ و مطرح جهانی تبدیل شده‌اند، برای تقویت بنیه اقتصادی خود به صادرات اتکا داشته و دارند، بر همین اساس لازم است مشوق‌هایی برای توسعه صادرات کشور در نظر گرفته شود.

پرسش این است که آیا در سال‌های گذشته رقم تعلق گرفته به مشوق‌های صادراتی تحقق می‌یافت؟ در این خصوص رئیس‌کل سازمان توسعه تجارت ایران از تصویب یک هزار میلیارد تومان برای مشوق‌های صادراتی در بودجه سال ۱۴۰۰ خبر می‌دهد و اعلام می‌کند که سال گذشته ۳۵ میلیارد دلار صادرات از کشور صورت گرفته است که مقصد ۶۰ درصد آن کشورهای همسایه بود.

به گفته مسئولان ، ۴۸ درصد از مشوق‌های صادراتی سال گذشته به‌عنوان کمک سود تسهیلات بانکی با نرخ چهار درصد به صادرکنندگان اعطا شده است. توجه به افزایش کیفیت محصولات و رقابت‌پذیر کردن کالاها مهم‌ترین اصل برای استقبال از کالای تولیدی است. پس از آن هم بازاریابی و بازار شناسی برای صادرات کالا لازمه صادرات است.

به گفته عبدالوهاب سهل‌آبادی، رئیس خانه صنعت، معدن و تجارت ایران، از مهم‌ترین مبانی تولید، بحث صادرات است. به عبارتی مدار نجات اقتصاد ایران منوط به رشد صادرات است. چه‌بسا تولیدی که صادرات محور نباشد نتیجه‌ای هم نخواهد داشت.

صادرات منجر به تولید داخلی می‌شود. تولید داخلی نیاز به نیروی کار داخلی دارد؛ از این رو، صادرات منجر به افزایش اشتغال در کشور می‌شود. جدا از اشتغال مستقیم که از طریق صادرات فراهم می‌شود، صادرات یک اثر دیگر نیز دارد؛ اینکه کارگران مشغول در حوزه صادرات پس از دریافت حقوق، پول خود را نیز برای مصرف کالاها و خدمات خرج می‌کنندکه این امر منجر به ایجاد اشتغال بیشتر می‌شود؛ در نتیجه کل اقتصاد  توسعه می‌یابد. اقتصاددانان در حالی که این نکته را توضیح می‌دهند غالبا مثال چین را ذکر می‌کنند. نرخ بیکاری در چین پس از اجرای سیاست‌های صادرات‌محور به‌شدت کاهش یافته است.

اما وضعیت ایران در این حوزه با توجه به اعمال و تشدید تحریم ها چگونه است؟

در شرایط فعلی که صادرات نفت ایران، به سبب اعمال تحریم‌های اقتصادی آمریکا و متحدان آن کاهش یافته و به تبع آن درآمدهای ارزی تقلیل پیدا کرده،  ضرورت و اهمیت صادرات محصولات غیرنفتی دوچندان می شود.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی هفتم شهریورماه ۱۳۹۷ در دیدار رئیس‌جمهور و اعضای هیات دولت، در ارزیابی عملکرد یک‌ساله‌ دولت دوازدهم، خاطرنشان کردند: در این یک‌سال کارهای خوبی در زمینه‌ رشد اقتصادی، انرژی، افزایش صادرات غیرنفتی و کاهش واردات انجام شده است که باید روند افزایش صادرات و کاهش واردات با شتاب بیشتر ادامه یابد و در ضمن این‌گونه خدمات با بیان هنرمندانه به مردم گفته شود.

خوشبختانه از ابتدای سال ۱۴۰۰ تا کنون  خبرهای خوشی درباره رشد صعودی سهم صادرات کشور شنیده شده است ، به طوری که معاون وزیر و رئیس کل سازمان توسعه تجارت ایران گفت: بر اساس آمار گمرک صادرات کشور طی ۵ ماه نخست سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به لحاظ ارزشی ۶۳ درصد و به لحاظ وزنی ۲۰درصد افزایش داشته است.

حمید زادبوم اظهار داشت: صادرات ایران در ۵ ماهه نخست سال ۱۴۰۰ به میزان ۱۷.۶ میلیارد دلار و ۴۵.۵ میلیون تن بوده که در مقایسه با دوره مشابه سال قبل نشان دهنده رشد ۶۳ درصدی در ارزش و ۲۰درصدر در وزن است.وی افزود: در بازه زمانی یاد شده تجارت خارجی کشور به رقم ۳۴.۲ میلیارد دلار و وزن ۵۹.۳ میلیون تن رسید که نسبت به ۵ ماهه سال ۹۹ نشاندهنده ۳۸ درصد رشد ارزشی و۱۴ درصد رشد وزنی است.

اما خبر خوش دیگر در عرصه صادرات کشور مربوط به مصوبه دولت برای تسهیل تجاری می شود.

بر اساس این گزارش، متولیان تجاری از حذف دو سرعت‌گیر صادراتی خبر دادند. در نشست هم‌اندیشی وزیر صمت با روسای اتاق‌های سراسر کشور از مصوبه جدید معاونت اقتصادی رئیس‌جمهور رونمایی شد که بر اساس آن استرداد مالیات ارزش افزوده صادرکنندگان و همچنین واردات بدون سقف و سابقه برای صادرکنندگانی که مواد اولیه وارد می‌کنند، تعیین تکلیف شده است.