به گزارش شماواقتصاد: مصرف انرژی به عنوان یک رفتار انسانی متأثر از عوامل گوناگونی از جمله سرمایه اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی است که با شاخص های توسعه اجتماعی و اقتصادی در ارتباط است.
از آنجایی که بخش اعظمی از انرژی کشور در حال حاضر در بخش خانگی مصرف می شود، احتمال هدر رفت آن در این بخش به جهت استفاده از الگوهای نادرست مصرف، نیز بیشتر است.
بر اساس نتایج برخی تحقیقات، هرچند میزان آگاهی نسبت به مصرف انرژی در خانوارهای شهری افزایش یافته است اما متأسفانه این آگاهی در الگوی مصرف برق تأثیر چشمگیری نداشته است.
در چند سال اخیر با توجه به تغییر سبک زندگی شکل مصرف انرژی در خانواده ها تغییر کرده به طوری که در روز به جای استفاده از نور طبیعی از نور مصنوعی استفاده شده و همچنین از مواد غذایی فریزر شده به جای مواد غذایی تازه استفاده میگردد.
در ترکیب مصرف وسایل خانگی خانوار، استفاده از وسایل لوکس دیده می شود که این امر در میزان مصرف انرژی تأثیرگذار است. از طرفی میزان و سطح مصرف انرژی با توجه به قبض پرداختی نیز نشان از افزایش مصرف برق دارد.
اینکه از نظر مالی قادر به پرداخت هزینه های مصرف انرژی باشیم یا اینکه ایران کشوری سرشار از نعمت های طبیعی دلیلی بر اتلاف منابع انرژی و نعمت های موجود نیست.
در مقابل دلایل زیادی برای لزوم کاهش مصرف انرژی وجود دارد. از جمله مسئولیت ما در قبال آیندگانی که آنها نیز حق استفاده از این نعمت های خدادادی را دارند.
از طرفی بسیاری از انرژی ها پایان پذیر بوده و سالهای زیادی زمان لازم است تا بازسازی شوند. ضمن اینکه برخی از ذخایر زیر زمینی ممکن است باز تولید نشوند.
بحث های مهم دیگری مثل گرم شدن زمین، لزوم کاهش آلودگی هوا، ضرورت کاهش نیاز به سوخت های فسیلی و همینطور سلامت محیط زیست نیز مطرح است.
از قضا در بخش خانگی پتانسیل بالایی برای کاهش مصرف برق و به تبع آن کمک به رشد تولید وجود دارد. چرا که از مجموع حدود ۴۰ میلیون مشترک برق کشور، تقریبا ۳۱ میلیون مشترک خانگی، نزدیک به ۲ میلیون مشترک عمومی، کمتر از ۶۰۰ هزار مشترک کشاورزی، حدود ۳۰۰ هزار مشترک صنعتی و بیش از ۵ میلیون مشترک تجاری هستند.
مصرف بخش خانگی برق در کل کشور حدود 32 درصد عنوان می شود و این عدد برای تهران تقریبا 42 درصد است. همچنین حدود 32 درصد از برق در کل کشور نیز در بخش صنعت مصرف می‎شود و این عدد برای شهر تهران 8 درصد برآورد شده است. از اینرو بخش خانگی در تهران به راحتی می‌تواند با مصرف بهینه برق، علاوه بر موارد عنوان شده، به بخش صنعت نیز کمک کند.
در بسیاری از ساختمان ها،‌ لامپ ها به صورت شبانه روزی روشن است،‌ استفاده از نور طبیعی، پرده،‌ پنجره ها و... مورد توجه نبوده است. گردش هوای طبیعی و تهویه طبیعی، مانند آن چه در گذشته در شهرهایی مانند یزد متداول بوده به فراموشی سپرده شده و استفاده غیرضروری و بیش از اندازه از تهویه هوا،‌ کولر، چیلر و... به شدت افزایش یافته است.
برخی فروشندگان و مغازه ها به استفاده از وسایل مصرف کننده برق مشاع مانند وسایل گرمایشی و سرمایشی و کاهش مصرف انرژی توجه ندارند و برای خاموش کردن لامپ های اضافی وکولر و... کم توجهی نشان می دهند. درنتیجه در ساعات شب و در طول روز بسیاری از وسایل مصرف کننده برق به صورت غیر ضروری، برق مصرف می کنند.بنابراین منطقی است که مشترکان خانگی راهکار کاهش مصرف، اصلاح وسایل مصرف کننده برق، ‌صرفه جویی و اصلاح ساختمان ها،‌نورگیرها، سیستم های تهویه هوا، درب و پنجره ها و... را مورد توجه قرار دهند و برای کاهش مصرف برق، ضمن جلوگیری از چند برابر شدن هزینه قبض و مشکلات بعدی، نظم و انضباط برای صرفه جویی را در خانواده خود ترویج کنند.
چرا که بر اساس نتایج بررسی های انجام شده، بهبود کارایی مصرف برق خانگی دارای اثر بازگشتی است و با افزایش ۱۰ درصدی تکنولوژی لوازم و تجهیزات خانگی ضمن رسیدن به هدف صرفه­ جویی مصرف برق، از اتلاف منابع نیز جلوگیری می شود.
هرچند نباید فراموش کرد که تولید لوازم و تجهیزات کم مصرف و دسترسی مصرف کنندگان به لوازم با استاندارد مصرف برق بهینه، از بدیهیات این موضوع است.
بنابراین ضروری است برای پیشرفت کشور، آینده بهتر فرزندانمان و ماندگاری بیشتری انرژی ها، از آنها درست استفاده کنیم و این نعمت بی بدیل را بیهوده تلف نکنیم.