یارانه نقدی که از آذر سال ۸۹ در قالب طرح هدفمندسازی‌ یارانه‌ها به خانوارهای ایرانی پرداخت می شود مبلغ آن 40 هزار و ۵۰۰ تومان بود. یارانه نقدی توسط احمدی نژاد رییس جمهور وقت ایران به مردم پرداخت شد و پس از گذشت حدود 11 سال همچنان، مبلغ یارانه نقدی تغییری نکرده است. این به آن معنی است که یارانه نقدی هم نمی‌توانست گرهی از مشکلات معیشتی مردم کم کند. دولت سیزدهم در صدد است که ارز 4200 تومانی را حذف کند و مبلغ یارانه نقدی را افزایش بدهد.

تصمیم جدید رئیسی برای یارانه نقدی

با اعلام سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها یارانه نقدی بهمن ماه به حساب سرپرستان خانوار واریز شد، با انجام این واریزی دولت در یک نوبت دیگر باید دو یارانه نقدی و معیشتی بنزین اسفند ماه را پرداخت کند تا پرونده یارانه‌های امسال بسته شود. اما وضعیت پرداخت یارانه‌ها در سال آینده چگونه است؟

براساس اظهارات عضو کمیسیون تلفیق بودجه مجلس شورای اسلامی، تبصره ۱۴ لایحه بودجه ۱۴۰۱ درباره هدفمندی یارانه‌ها در کمیسیون تلفیق بودجه تصویب شد.

طبق مصوبه کمیسیون تلفیق، میزان یارانه نقدی و معیشتی رقم ۷۳.۸ هزار میلیارد تومان و میزان یارانه برای تامین کالاهای اساسی ۱۰۹ هزار میلیارد تومان و یارانه دارو، تجهیزات پزشکی، تکمیل بیمه سلامت برای افراد فاقد بیمه و تامین دارو برای بیماران خاص و صعب‌العلاج ۷۰ هزار میلیارد تومان و یارانه نان و خرید تضمینی گندم ۷۱ هزار میلیارد تومان تعیین شد.

براساس این اظهارات یعنی میزان یارانه نقدی و معیشتی بنزین برای سال آینده تغییری نمی‌کند. اما تغییر اصلی برای واریز این دو یارانه ادغام بودجه آنهاست. در سنوات گذشته بودجه یارانه معیشتی بنزین و یارانه نقدی به صورت جداگانه در قانون بودجه سال بعد منطور می‌شد اما این اتفاق امسال نیافتاد.

این تغییر نشان می‌دهد که به احتمال زیاد واریز این دو یارانه ادغام می‌شود. یعنی یارانه بگیران به جای دو نوبت در یک نوبت کل یارانه ماهانه خود را دریافت کنند.

دولت مردان و نمایندگان مجلس نیز در هفته‌های اخیر به این موضوع اشاره کرده‌اند، البته یک تغییر مهم دیگر در این یارانه‌ها وجود دارد. دولت بارها اعلام کرده که جامعه هدف دریافت یارانه جمعیت ۶۰ میلیون نفری است که یارانه معیشتی بنزین دریافت می‌کند.

براساس لایحه بودجه، در ظرف سه ماه سه دهک از یارانه بگیران نقدی شناسایی و حذف می‌شوند. در این حالت مبلغ یارانه‌ها برای ۶۰ میلیون نفر حدود ۱۰۰ هزار تومان است. از آنجایی که هنوز جزئیات حذف یارانه بگیران اعلام نشده، احتمالا با تاخیر انجام شود.

یارانه کالا، گندم و دارو نقدی است؟

نکته اساسی درباره واریز یارانه‌ها در سال آینده یارانه ۱۰۹ هزار میلیارد تومانی برای تامین کالاهای اساسی، یارانه ۷۰ هزار میلیارد تومانی برای دارو و یارانه ۷۱ هزار میلیارد تومانی گندم است.

براساس اظهارات قبلی نمایندگان قرار است یارانه کالاهای اساسی به صورت نقدی یا کارت خرید کالا در اختیار خانوارها قرار بگیرد. نمایندگان می‌گویند تا زمانی که دولت زیرساخت لازم را فراهم کند باید آن را به صورت نقدی پرداخت کند و پس از آن باید بن کارت خرید کالا به خانوارها بدهد.

اما احتمالا یارانه خرید دارو و گندم به صورت یارانه پنهان در اختیار مردم قرار بگیرد. یعنی به جای این که قیمت‌ها افزایش یابد و مردم یارانه بیشتری دریافت کنند، دولت این یارانه را به تولید کننده می‌دهد.

به جز یارانه نقدی و معیشتی، روش اجرای یارانه کالاهای اساسی، گندم و دارو به صورت قطعی مشخص نیست و امکان دارد اظهارات دولتی‌ها و مجلسی‌ها در مرحله اجرا تغییر کند.

سال آینده چه یارانه‌هایی واریز می‌شود؟

دولت سیزدهم تاکنون وعده‌های زیادی درباره پرداخت یارانه به مردم داده است. از یارانه جدید ۱۱۰ هزار تومانی گرفته تا یارانه ۸۰۰ هزار تومانی که در قالب نقدی و بن خرید کالا به مردم پرداخت شود.

از ماه گذشته،‌ معاونت اقتصادی دولت زمزمه حذف بنزین خودروها را مطرح و اعلام کرد قرار است یارانه بنزین به مردم پرداخت شود. البته هنوز مشخص نیست در صورت تغییر سهمیه‌بندی بنزین، مبلغ یارانه آن چقدر خواهد بود. اما با توجه به برخی از اظهارات می‌توان گفت مبلغ یارانه بنزین برای هر فرد حدود ۳۰ هزار تومان است و این یارانه برای یک خانواده چهار نفره به ۱۲۰ هزار تومان هم می‌رسد.

افزایش یارانه نقدی خانوارها در سال آینده

جعفر قادری عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی درباره حذف ارز ترجیحی تخصیصی به برخی کالاهای اساسی گفت: در بودجه ۱۴۰۱ بنای دولت بر این است که قیمت نان و دارو اضافه نشود، به طوری که وارد کننده گندم و مواد اولیه تولید دارو، محصول خود را با ارز نیمایی وارد کند ولی عرضه کننده نهایی مابه‌التفاوت ارز نیمایی و ارز ۴۲۰۰ را از دولت بگیرد تا مردم به عنوان مصرف کننده نهایی، نان و دارو را با همان قیمت سابق دریافت کنند. 

وی افزود: البته در لایحه ۱۴۰۱ برنامه دولت این است که نهاده‌های دامی و دانه‌های روغنی را از دریافت ارز ترجیحی حذف کند و در ازای آن اعتبارات ۱۰۰ هزار میلیارد تومانی برای ۷ دهک درآمدی در نظر گرفته شده تا افزایش احتمالی قیمت کالاهای مرتبط با نهاده‌های دامی و دانه‌های روغنی را جبران کند. 

عضو کمیسیون برنامه و بودجه تصریح کرد: بر این اساس یارانه جدید چهار دهک اول ماهانه حدود ۱۲۰ هزار تومان و سه دهک بعدی ماهانه حدود ۹۳ هزار تومان خواهد شد، به طوری که یک خانوار چهار نفره که در دهک اول تا چهارم قرار دارد ماهانه ۴۸۰ هزار تومان یارانه جدید دریافت می‌کند. این مبلغ برای خانوارهای چهار نفره دهک پنجم، ششم و هفتم نیز ۳۶۰ هزار تومان است. 

قادری با بیان اینکه بدون شک این تصمیم دولت از بروز تورمی بزرگ که ناشی از تداوم سیاست پرداخت ارز ۴۲۰۰ تومانی به چندین قلم کالا بود، جلوگیری خواهد کرد، خاطرنشان کرد: در کمیسیون برنامه در ارتباط با آثار و پیامدهای حذف ارز ترجیحی بحث‌هایی مطرح شده اما رای گیری در این رابطه صورت نگرفته است، با این وجود نه تنها کمیسیون برنامه بلکه کلیت مجلس نیز حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی را به عنوان یک الزام تایید می‌کند. 

وی افزود: حتی مجلس در بودجه ۱۴۰۰ نیز صرفاً در ۶ ماهه اول مجوز تخصیص ارز ترجیحی را صادر کرد و در ۶ ماه دوم دولت را ملزم به حذف ارز ۴۲۰۰ کرده بود؛ بنابراین از مصوبه سال گذشته مجلس نیز می‌توان این استنباط را داشت که موافق حذف ارز ترجیحی است. 

عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفت: بر اساس آنچه که در لایحه بودجه ۱۴۰۱ آمده، وزارت تعاون مکلف شده تا با در اختیار داشتن سامانه‌های اطلاعاتی، سه‌دهک بالای درآمدی را شناسایی و از دریافت یارانه حذف کند. 

قادری عنوان کرد: بر اساس برخی ارزیابی‌ها هم‌اکنون گردش مالی ۲۲ میلیون نفر از ایرانیان بالای یک میلیارد تومان است که البته ممکن است برخی از آن‌ها مامور خرید در یک دستگاه اجرایی باشند یا اینکه منزل مسکونی خود را جابجا کرده باشند ولی دیگر افراد که دارای گردش مالی بالا هستند دلیلی ندارد که یارانه نقدی دریافت کنند. 

وی درباره گمانه‌زنی‌هایی که پیرامون تغییر نحوه پرداخت یارانه‌های نقدی مطرح می‌شود، گفت: نظر کمیسیون برنامه و بودجه این است که کارت یا حساب الکترونیکی برای مشمولان دریافت یارانه نقدی در نظر گرفته و مبلغ یارانه در حساب آن‌ها شارژ شود تا یارانه‌بگیران امکان انتخاب و خرید چند قلم کالا را از فروشگاه‌های زنجیره‌ای منتخب داشته باشند. 

منبع: تجارت نیوز

تصمیم جدید رئیسی برای یارانه نقدی | مردم منتظر افزاش یارانه نقدی باشند؟