بازارهای مالی به عنوان یک بستر بسیار بزرگ اما پیچیده هستند که معامله‌گران میتوانند در آن دارایی‌های مالی خود همانند سهام، اوراق قرضه، کالاها و ارزها را سرمایه‌گذاری و معامله نمایند. فرصت برای کسب سود و درآمد اضافی در این بازارها زیاد است. اما مواجهه با انواع ریسک در آنها نیز حتما برای هر معامله‌گری اتفاق خواهد افتاد. بنابراین، مدیریت ریسک یک جنبه بسیار حیاتی در هر بازار مالی به حساب می‌آید و اهمیت آن به عنوان یک اصل اساسی در اداره سرمایه‌گذاری و تصمیم‌گیری‌های مالی بسیار بالاست. در واقع، معامله‌گران با مدیریت صحیح ریسک‌ها می‌توانند به کاهش خطرات مالی، حفظ سرمایه، پیش‌بینی بهتر روندها و افزایش بازدهی خود در سرمایه‌گذاری کمک نمایند. پس درک جامع ریسک و مدیریت ریسک در بازارهای مالی، مهارتی است که هر معامله‌گری پیش از ورود به بازار باید آن را بیاموزد.

برای آنکه با مدیریت ریسک در بازارهای مالی بهتر آشنا شوید، نحوه مدیریت و کنترل ریسک در دو بازار محبوب فارکس و ارز دیجیتال را به طور جداگانه مورد بررسی قرار دادیم.

مدیریت ریسک در بازار مالی فارکس

بازار فارکس به عنوان یک بازار مالی بسیار بزرگ است که روزانه بیش از ۵ تریلیون دلار در آن معامله میشود. شانس چند برابر کردن دارایی، طی مدت زمان مشخص، فرصتی است که این بازار در اختیار سرمایه‌گذارانش قرار میدهد. اما احتمال مواجهه با ریسکهایی همچون ریسک نوسانات قیمت، نقدینگی، اهرم بالا و ... در آن نیز هرگز دور از انتظار نیست. برای جلوگیری از گیر افتادن در دام چنین ریسکهایی باید نکاتی که در ادامه خواهیم گفت را رعایت نمایید.

۱. دقت در انتخاب کارگزای یا بروکر

معامله در بازار بزرگ و بی انتهای فارکس به صورت آنلاین است و از طریق کارگزاری یا همان بروکر انجام میشود. اما با وجود تحریم‌های فعلی علیه ایرانیان، بروکرهای بین‌المللی، عملاً اجازه ارائه خدمت به کاربران ایرانی را ندارند. هیچ مجوز و رگوله‌ی سطح بالایی هم برای حمایت از ایرانی‌ها در آنها به چشم نمیخورد. البته که اغلب آنها اجازه ثبت نام و حتی احراز هویت به کاربران ایرانی میدهند و مشکلی با این قضیه ندارند. اما به هر حال با توجه به شرایط کنونی، باید با دقت بیش‌تری در این زمینه عمل نمایید.

شما با ثبت نام در آلپاری ، آمارکتس، ارانته، لایت فارکس، اپوفایننس، ویندزور، اینگات بروکرز، تاپ اف ایکس، اچ وای سی ام و وینگو مارکتس به عنوان بروکرهای معروف فارکسی، امکان فعالیت در بازار فارکس را خواهید داشت. اما پیش از انتخاب و ثبت نام در هر کدام از این بروکرها باید وضعیت امنیت، پشتیبانی و هزینه‌های موجود در آنها را بررسی کنید. برای مثال، گاهی بی اطلاعی از میزان کارمزد و اسپرد در یک حساب معاملاتی خاص در بروکر، شما را مجبور به پرداخت هزینه‌های اضافی خواهد کرد. از طرفی برای معامله شاخص‌ها، جفت ارزهای خاص یا فلزات گرانبها مثل طلا، باید بروکری متناسب با شرایط و نیاز خود انتخاب نمایید. برای مثال حساب Pro ECN در آلپاری به دلیل اسپرد پایین برای معاملات طلا مناسب است. اما سرمایه اولیه یا دپوزیت این حساب را هم باید بسنجید که برایتان مناسب است یا نه؟ پس تحقیق درباره بروکر فراموش نشود!

۲. تعیین حد سود و ضرر

یکی از راهکارهای بسیار مهم برای مدیریت ریسک در بازار مالی فارکس، تعیین حد سود و ضرر پیش از ورود به معامله است. حد سود یک دستور خرید است که در صورت رسیدن قیمت یک ارز به یک سطح خاص، اجرا می‌شود. در مقابل، حد ضرر یک دستور فروش است که در صورت رسیدن قیمت ارز به یک سطح خاص، اجرا خواهد شد. با دانستن حد سود، میتوانید از سود خود در معاملات محافظت نمایید. آگاهی از حد ضرر هم به شما کمک می‌کند تا از ضررهای بزرگ در معاملات خود جلوگیری کنید. تعیین حد سود و ضرر یک فرآیند شخصی است که به عوامل مختلفی مثل اهداف معاملاتی، استراتژی معاملاتی، میزان تحمل ریسک و ... بستگی دارد. روشهای مختلفی برای تعیین حد سود و ضرر وجود دارد که یکی از راحت‌ترین و مطمئن‌ترین این روشها، استفاده از اکسپرت مدیریت سرمایه است.

اکسپرت مدیریت سرمایه به عنوان یک نرم‌افزار مدیریت ریسک در فارکس است که توسط معامله‌گران بزرگ و حرفه‌ای نوشته میشود. تریدرهای دیگر در بازار (مخصوصاً تریدرهای مبتدی)، به راحتی و با استفاده از این ابزار مدیریتی میتوانند حد سود و ضرر، نسبت ریسک به ریوارد، اندازه معملات و ... را به راحتی پیش بینی و بدین ترتیب ریسک‌های موجود را کنترل و مدیریت و از ضررهای بزرگ جلوگیری کنند.

۳. مدیریت ریسک در بازار مالی فارکس با تحلیل ریسک

تحلیل ریسک (Risk Analysis) فرآیندی است که معامله‌گران از آن برای شناسایی و ارزیابی ریسکهای معاملاتی موجود در بازار استفاده میکنند. به طور کلی ریسک‌های موجود در بازارهای مالی به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم میشوند. ریسک‌های داخلی ناشی از عملکرد معامله‌گر هستند. به عنوان مثال، ریسک اشتباه در تحلیل تکنیکال یا بنیادی، ریسک عدم رعایت حد ضرر و ریسک پیروی از احساسات. اما ریسک‌های خارجی ناشی از عوامل خارج از کنترل معامله‌گر هستند. به عنوان مثال، ریسک نوسانات قیمت، ریسک سیاسی و ریسک اقتصادی. معامله‌گران با شناسایی، ارزیابی و تحلیل این ریسک‌ها میتوانند تصمیمات آگاهانه‌تری در مورد معاملات خود بگیرند و از ضررهای بزرگ در آینده جلوگیری کنند. روش‌های مختلفی برای تحلیل ریسک در بازار وجود دارد. مثل تحلیل تکنیکال، بنیادی و استفاده از تحلیل‌های آماری برای ارزیابی هر چه بهتر ریسک‌ها.

۴. دنبال کردن اخبار و رویدادهای اقتصادی مهم

دنبال کردن اخبار و رویدادهای اقتصادی مهم برای مدیریت ریسک در فارکس ضروری است. اخبار و رویدادهای اقتصادی می‌توانند بر قیمت ارزها تاثیر بگذارند. بنابراین معامله‌گران باید به آنها توجه ویژه‌ای داشته باشند. برخی از مهمترین این اخبار عبارتند از :

• اعلامیه‌های نرخ بهره: اعلامیه‌های نرخ بهره توسط بانک‌های مرکزی می‌توانند بر قیمت ارزها تاثیر بگذارند. به عنوان مثال، اگر بانک مرکزی یک کشور نرخ بهره خود را افزایش دهد، ارزش ارز آن کشور افزایش خواهد یافت.
• تغییرات در شاخص‌های اقتصادی: تغییرات در شاخص‌های اقتصادی مانند تولید ناخالص داخلی، تورم و نرخ بیکاری می‌توانند بر قیمت ارزها تاثیر بگذارند. برای مثال اگر تولید ناخالص داخلی یک کشور افزایش یابد، ارزش ارز آن کشور افزایش خواهد یافت.
• رویدادهای سیاسی: رویدادهای سیاسی مانند جنگ، تحریم‌ها و تغییرات در دولت می‌توانند بر قیمت ارزها تاثیر بگذارند. به عنوان مثال، اگر جنگ در کشوری آغاز شود، ارزش ارز آن کشور کاهش خواهد یافت.

برای دنبال کردن اخبار و رویدادهای اقتصادی، می‌توانید از روش‌های مختلفی استفاده کنید. یکی از این روش‌ها استفاده از تقویم اقتصادی فارکس است.

تقویم اقتصادی فارکس (Economic Calendar)، یک ابزار مهم برای معامله‌گران فارکس است که به آنها در مدیریت ریسک کمک زیادی می‌کند. این تقویم با ارائه اطلاعات مهم در رابطه با یک رویداد اقتصادی خاص که در آینده‌ای نزدیک رخ خواهد داد، به معامله‌گران کمک میکند تا از وضعیت آینده بازار با خبر شوند. در نتیجه جلوی ریسک و خطرات احتمالی را بگیرند و تصمیمات آگاهانه‌تری اتخاذ نمایند.

۵. استفاده از ابزارهای تحلیلی خوب

برای کاهش و کنترل ریسک معاملات، استفاده از ابزارهای تحلیلی خوب و مطمئن، اکیداً توصیه میشود. ابزارهای تحلیل تکنیکال مثل الگوها، کندل‌ها، اندیکاتورها، خطوط حمایت و مقاومت و ابزارهای تحلیل بنیادی مثل آمارها و اخبار اقتصادی و سیاسی به شما کمک می‌کنند تا روند بازار را شناسایی کنید. نقاط ورود و خروج مناسب را تشخیص دهید و بدین ترتیب از ضررهای احتمالی جلوگیری و سود بیش‌تری کسب نمایید.

مدیریت ریسک در بازار کریپتوکارنسی

بازار کریپتو کارنسی (Cryptocurrency Market)، یکی دیگر از بازارهای بزرگ مالی که در آن ارزهای دیجیتال معامله می‌شوند. فعالیت در این بازار مالی نوظهور از سال ۲۰۲۲ به بعد با رشد قابل توجهی همراه بوده است و هم اکنون ارزش آن بیش از 2 تریلیون دلار میباشد. در بازار کریپتو، ارزهای مختلفی همچون بیت کوین، اتریوم، بایننس کوین و ... را میتوانید معامله نمایید. این بازار نیز همانند بازار فارکس، فرصتهای سودآور زیادی را در اختیار معامله‌گران قرار می‌دهد. اما در عین حال با ریسک‌هایی هم همراه می‌باشد.

۱. دقت در انتخاب صرافی ارز دیجیتال

صرافیهای ارز دیجیتال، بسترهای معاملاتی هستند که امکان خرید، فروش و معامله ارزهای دیجیتال را فراهم میاورند. انتخاب یک صرافی ارز دیجیتال مناسب یکی از مهم‌ترین عواملی است که می‌تواند بر موفقیت سرمایه‌گذاری شما در ارزهای دیجیتال و کاهش ریسک‌های احتمالی، تاثیر بگذارد. سابقه و اعتبار صرافی، تنوع ارزهای دیجیتال، کارمزدها و هزینه‌ها، امکانات و خدمات و سرعت پردازش، از جمله عواملی هستند که پیش از انتخاب صرافی باید به آنها دقت نمایید. پس قبل از انتخاب صرافی ارز دیجیتال، حتما راجع به این موارد خوب تحقیق کنید.

 بررسی کامل و راهنمای ثبت نام در صرافی بینگ ایکس 

۲. انتخاب کیف پول مطمئن

کیف پول ارز دیجیتال (wallet)، یک نرم‌افزار یا سخت‌افزار است که تریدرها برای ذخیره و مدیریت ارزهای دیجیتال از آن استفاده میکنند. انتخاب یک کیف پول مطمئن یکی از مهم‌ترین اقداماتی است که می‌توانید برای محافظت از سرمایه خود در بازار ارزهای دیجیتال انجام دهید. هنگام انتخاب کیف پول باید موارد زیر را در نظر بگیرید.

۱. امنیت کیف پول: مهم است که کیف پول یا ولتی را انتخاب کنید که از امنیت بالایی برخوردار باشد. کیف پول‌های مطمئن از پروتکل‌های امنیتی پیشرفته برای محافظت از دارایی‌های شما استفاده می‌کنند. ولت‌های نا امن می‌توانند مورد هدف حملات سایبری قرار گیرند.

۲. قابلیت استفاده کیف پول: کیف پولی را انتخاب کنید که استفاده از آن آسان باشد. کیف پول‌های با کاربری آسان می‌توانند به شما در مدیریت و جابجایی بی دردسر دارایی‌هایتان کمک میکند.

۳. قابلیت سازگاری کیف پول: مهم است که کیف پولی را انتخاب کنید که با ارزهای دیجیتال مورد نظر شما سازگار باشد. برخی از کیف پول‌ها از ارزهای دیجیتال محدودی پشتیبانی می‌کنند.

۳. بررسی ارز دیجیتال مورد نظر

قبل از سرمایه‌گذاری در یک ارز دیجیتال، مهم است که در مورد آن تحقیق کنید و اطلاعات کافی در مورد آن به دست آورید. شما باید ببینید که پروژه ارز دیجیتال چه هدفی را دنبال می‌کند؟ آیا تیم توسعه‌دهنده ارز دیجیتال باتجربه و معتبر است؟ ارز دیجیتال چگونه می‌تواند استفاده شود؟ آیا کاربردهای عملی دارد؟ قیمت ارز دیجیتال در گذشته چگونه بوده است؟ آیا نوسانات قیمت آن قابل پیش‌بینی است؟

این بررسی‌ها به شما کمک میکند تا ریسک‌های زیر را کاهش دهید:

۱. سرمایه‌گذاری در یک پروژه بی‌ارزش: برخی از ارزهای دیجیتال تنها برای کلاهبرداری طراحی شده‌اند.

۲. سرمایه‌گذاری در یک ارز دیجیتال با کاربرد محدود: برخی از ارزهای دیجیتال کاربرد عملی ندارند و ممکن است در آینده ارزش خود را از دست بدهند.

۳. سرمایه‌گذاری در یک ارز دیجیتال با نوسانات قیمت بالا: برخی ارزهای دیجیتال می‌توانند نوسانات قیمت بالایی داشته باشند و لذا سرمایه‌گذاری در آنها ریسک است.

۴. سرمایه‌گذاری در یک ارز دیجیتال که با ارزهای دیجیتال دیگر قابل جایگزینی است: برخی از ارزهای دیجیتال قابلیت‌های مشابهی با یکدیگر دارند. با بررسی ارزهای دیجیتال دیگر که قابلیت‌های مشابهی با ارز دیجیتال مورد نظر شما دارند، می‌توانید از سرمایه‌گذاری در یک ارز دیجیتال که با ارزهای دیجیتال دیگر قابل جایگزینی است، جلوگیری کنید.

استفاده از ابزارهای تحلیلی خوب، تحلیل ریسک و تعیین حد سود و ضرر از دیگر راهکارهای مدیریت ریسک در بازار کریپتو کارنسی میباشند که مشابه همان چیزی است که در بخش مدیریت ریسک در فارکس توضیح دادیم. فقط استفاده از امکان استفاده از اکسپرت مدیریت سرمایه در بازار ارز دیجیتال برای تعیین حد سود و ضرر و کاهش ریسک وجود ندارد.